Συμβιβασμός Βερολίνου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα νιτρικά μετά από 10ετή συζήτηση

Βερολίνο και Βρυξέλλες βρίσκουν κοινό έδαφος για τα νιτρικά μετά από 10ετή συζήτηση Η οδηγία αποσκοπεί στην προστασία της ποιότητας των υδάτ...


Βερολίνο και Βρυξέλλες βρίσκουν κοινό έδαφος για τα νιτρικά μετά από 10ετή συζήτηση
Η οδηγία αποσκοπεί στην προστασία της ποιότητας των υδάτων με την αποτροπή της ρύπανσης των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων από νιτρικά από γεωργικές πηγές. 

Μετά από 10ετή διάλογο, το υπουργείο Γεωργίας της Γερμανίας βρήκε συμβιβασμό με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ για τα νιτρικά άλατα, πράγμα που σημαίνει ότι η χώρα πιθανότατα θα αποφύγει πρόστιμα πολλών εκατομμυρίων ευρώ.

Η Επιτροπή ενέκρινε τώρα το σχέδιο πρότασης του Βερολίνου για την αναθεώρηση των κανόνων που ορίζουν τις περιοχές που είναι μολυσμένες με νιτρικά, το οποίο η Γερμανία είχε υποβάλει από τον Φεβρουάριο, όπως δήλωσε το υπουργείο Γεωργίας την Τετάρτη (1 Ιουνίου).

Παράλληλα, οι Βρυξέλλες ζήτησαν την ταχεία εφαρμογή των προτάσεων, προκειμένου να ληφθούν άμεσα μέτρα κατά των επίμονα υψηλών επιπέδων νιτρικών στα γερμανικά υπόγεια ύδατα.

Ερωτηθείς από τη EURACTIV, εκπρόσωπος της Επιτροπής δήλωσε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει τρέχουσες υποθέσεις παράβασης, αλλά επιβεβαίωσε ότι η Επιτροπή βρίσκεται «σε εποικοδομητικό διάλογο με τη γερμανική διοίκηση» για το θέμα.

Τον Ιούλιο του 2021, ο επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους έγραψε στη Γερμανία ζητώντας πιο συνεπή εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ για τα νιτρικά και περισσότερη δράση κατά της ρύπανσης των υδάτων από τα νιτρικά.

Η οδηγία αποσκοπεί στην προστασία της ποιότητας των υδάτων με την αποτροπή της ρύπανσης των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων από νιτρικά από γεωργικές πηγές.

Εάν η Γερμανία δεν είχε προβεί σε αλλαγές στη νομοθεσία για τα λιπάσματα σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο, θα ερχόταν πιθανόν αντιμέτωπη με νέα διαδικασία επί παραβάσει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΕ) και με πρόστιμα που ενδέχεται να ανέλθουν σε πολλά εκατομμύρια ευρώ.

Αντιδράσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο

Για να αποτραπεί αυτό, «έγινε ένα σημαντικό βήμα» με την έγκριση της Επιτροπής, δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας Τζεμ Έζντεμιρ, τονίζοντας ωστόσο ότι «δεν έχουμε φτάσει ακόμα ακριβώς στο στόχο μας».

Ο υπουργός πιθανότατα να αναφέρθηκε στο γεγονός ότι το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο (Bundesrat) που εκπροσωπεί τις περιφέρειες πρέπει ακόμη να εγκρίνει τη συμβιβαστική λύση του υπουργείου του. Παρόλο που τα ομόσπονδα κρατίδια είχαν συμμετάσχει στη διαδικασία διαβούλευσης, η Σαξονία-Άνχαλτ και η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, για παράδειγμα, έχουν ήδη επικρίνει την πρόταση.

«Ο χειρισμός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης σχετικά με τον καθορισμό των περιοχών που είναι μολυσμένες με νιτρικά είναι μαζικά επιζήμιος για τη γερμανική γεωργία», δήλωσε τον Φεβρουάριο ο υπουργός Γεωργίας της Σαξονίας-Άνχαλτ Σβεν Σούλζε σχετικά με τις προτάσεις που υποβλήθηκαν στις Βρυξέλλες.

Ωστόσο, ο Έζντεμιρ προέτρεψε τα ομόσπονδα κρατίδια να μην αντιταχθούν στο νομοσχέδιο στο Bundesrat.

«Χρειάστηκαν πολλοί γύροι συνομιλιών για να πεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή – τώρα δεν πρέπει να παρατραβήξουμε την υπομονή μας στα τελευταία μέτρα και [πρέπει] να καταλήξουμε γρήγορα σε ένα συμπέρασμα», δήλωσε.

Οι τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο του υπουργείου του αφορούν κυρίως την αλλαγή της μεθόδου που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των έντονα ρυπασμένων περιοχών, γνωστών ως «κόκκινες περιοχές». Σύμφωνα με τις προτάσεις, οι αγρότες σε αυτές τις περιοχές θα πρέπει να μειώσουν τη χρήση λιπασμάτων κατά 20% για να μειώσουν τη ρύπανση.

Διατήρηση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»;

Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος της χώρας, η νέα αυτή μέθοδος θα εξασφαλίσει ότι οι περιοχές που χαρακτηρίζονται ως «κόκκινες περιοχές» θα αυξηθούν κατά το ένα τρίτο.

Οι ίδιοι οι αγρότες έχουν εκφράσει «μεγάλη δυσαρέσκεια» για τις προτεινόμενες αλλαγές, όπως επιβεβαίωσε η Γερμανική Ένωση Αγροτών (DBV).

«Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η Επιτροπή εγκαταλείπει την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» στην προστασία των υδάτων», δήλωσε ο πρόεδρος της DBV Ιωακίμ Ρούκβιντ σε δήλωσή του την Τετάρτη.

Σύμφωνα με την DBV, ο περιορισμός της χρήσης λιπασμάτων στις «κόκκινες περιοχές» αντιβαίνει στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», διότι επηρεάζει και τους αγρότες που δεν ευθύνονται για τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης στην περιοχή τους.

Ο Ρούκβιντ αναφέρθηκε επίσης στο ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας, ενόψει του πολέμου στην Ουκρανία. «Η ασφάλεια εφοδιασμού είναι εφικτή μόνο εάν οι ανάγκες των καλλιεργειών μπορούν να εξασφαλιστούν με θρεπτικά συστατικά», είπε.

Οι Ολλανδοί, οι οποίοι επεσήμαναν επίσης τις ελλείψεις λιπασμάτων που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, ζήτησαν να συγκληθεί σύνοδος των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ τον Μάρτιο για να συζητηθούν οι εξαιρέσεις από τους κανόνες της ΕΕ για τα λιπάσματα.

Η μακροχρόνια αντιπαράθεση

Από την άλλη πλευρά, η περιβαλλοντική οργάνωση NABU εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι «ο καθορισμός των περιοχών βασίζεται και πάλι σε σημεία μέτρησης» στο Twitter, αλλά προειδοποίησε ότι οι αλλαγές στους κανονισμούς πρέπει να ενσωματωθούν σε ευρύτερες διαδικασίες μετασχηματισμού της γεωργικής πολιτικής, όπως η μείωση της κτηνοτροφίας.

Εκτός από τις αλλαγές που έγιναν στις «κόκκινες ζώνες», η πρόταση προβλέπει επίσης σημαντική αύξηση της πυκνότητας του δικτύου σημείων μέτρησης για την καταγραφή των επιπέδων νιτρικών αλάτων στα ομόσπονδα κρατίδια.

Δεν μπορούν, τουλάχιστον προς το παρόν, όλα τα ομόσπονδα κρατίδια να χρησιμοποιούν τις αντίστοιχες διαδικασίες για τον έλεγχο της τήρησης των οριακών τιμών, δήλωσε το ομοσπονδιακό υπουργείο Γεωργίας.

Το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες βρίσκονται εδώ και χρόνια σε αντιπαράθεση για το θέμα αυτό, καθώς η Γερμανία υπερβαίνει συνεχώς τα όρια που ορίζει η οδηγία της ΕΕ για τα νιτρικά από την υιοθέτησή της το 1991.

Το 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατάφερε να προσφύγει για το θέμα αυτό ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε υπόθεση παράβασης.

Επειδή όμως οι αλλαγές που έκανε η Γερμανία σε ομοσπονδιακό και κρατικό επίπεδο ως απάντηση σε αυτή τη διαδικασία δεν έφτασαν αρκετά μακριά σύμφωνα με την Επιτροπή, ξεκίνησε στα μέσα του 2019 τη λεγόμενη «δεύτερη διαδικασία».

Η κριτική που ασκήθηκε από τον Σινκεβίτσιους το 2021 βασίζεται τώρα σε μια εκδοχή των κανόνων που η Γερμανία είχε αλλάξει και πάλι ως απάντηση σε αυτή τη δεύτερη διαδικασία.

Από Julia Dahm | EURACTIV.de | Μεταφρασμένο από Μαριάνθη Πελεκανάκη


Σχόλια