«Η κατάργηση του ΤΕΙ και η ενσωμάτωσή του στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στέρησε την Λάρισα από ένα Ίδρυμα το οποίο και το δικαιούται και το χρε...
«Η κατάργηση του ΤΕΙ και η ενσωμάτωσή του στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στέρησε την Λάρισα από ένα Ίδρυμα το οποίο και το δικαιούται και το χρειάζεται. Αναγκαστικά λοιπόν πρέπει να επανέλθουν οι συζητήσεις για το πανεπιστήμιο στη Λάρισα»
Tou Γιώργου Σούλτη
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60 οι πανεπιστημιακές σχολές στην Ελλάδα συγκεντρώνονταν στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Το 1966 ιδρύθηκε το πανεπιστήμιο της Πάτρας με τρία πανεπιστημιακά τμήματα (Φυσικό, Μαθηματικό και Ηλεκτρολόγων μηχανικών). Ακολούθησε το 1970 η ίδρυση του πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ο κ. Γιώργος Σούλτης
Μετά το 1983 αρχίζει η μαζική ίδρυση πανεπιστημίων και σχολών. Στην Ελλάδα από τότε μέχρι και σήμερα η ίδρυση πανεπιστημίων και νέων πανεπιστημιακών τμημάτων ποτέ δεν έγινε μετά από κάποια μελέτη, είτε επρόκειτο για τις ειδικότητες, είτε για την γεωγραφική κατανομή τους. Δηλαδή στην Ελλάδα ποτέ δεν έγινε το αυτονόητο, να συνδεθεί η ανάπτυξη της χώρας και η αγορά εργασίας με την ίδρυση των πανεπιστημιακών τμημάτων.
Από την άλλη πλευρά η επιλογή της περιοχής και της πόλης που θα φιλοξενούσε κάποιο πανεπιστημιακό τμήμα πάντα γινόταν με πολιτικά κριτήρια, τα οποία τις περισσότερες φορές κατέληγαν σε πελατειακές εξυπηρετήσεις και μάχες τοπικών λόμπις. Με αυτό τον τρόπο σημαντικές περιοχές της χώρας μας με σημαντική αναπτυξιακή δυναμική στερήθηκαν ένα σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο όπως είναι η λειτουργία ενός πανεπιστημίου.
Η στρεβλή αυτή διεκδίκηση πανεπιστημιακών τμημάτων «… για να νοικιάζουμε σπίτια και να πουλάμε σουβλάκια…» αντί να διορθωθεί από την πολιτεία κατέληξε αντίθετα σε μια ανεξέλεγκτη ίδρυση τμημάτων και κατακερματισμό των συμπαγών πανεπιστημίων.
Η πολιτική αυτή οδήγησε τις τοπικές κοινωνίες να αναπτύξουν μια στρεβλή εικόνα για τα πανεπιστημιακά τμήματα, με αποτέλεσμα κάθε πόλη μικρή ή μεγάλη να ζητάει πανεπιστήμιο.
Η στρεβλή αυτή διεκδίκηση πανεπιστημιακών τμημάτων «… για να νοικιάζουμε σπίτια και να πουλάμε σουβλάκια…» αντί να διορθωθεί από την πολιτεία κατέληξε αντίθετα σε μια ανεξέλεγκτη ίδρυση τμημάτων και κατακερματισμό των συμπαγών πανεπιστημίων.
Η κατάργηση των ΤΕΙ μέσω της «Ανωτατοποίησης» το 2018 δημιούργησε την σημερινή κρίσιμη για την χώρα μας κατάσταση, δηλαδή:
1) Υπάρχει σήμερα ένας τεράστιος αριθμός πανεπιστημιακών τμημάτων ο οποίος είναι δυσανάλογος με το μέγεθος της χώρας μας.
2) Έχει δημιουργηθεί μια πανσπερμία ποικίλων ειδικοτήτων, χωρίς ποτέ να έχει μελετηθεί αν ταιριάζουν με τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας μας.
3) Έχουν δημιουργηθεί Ιδρύματα «γίγαντες» με μια αδικαιολόγητη διασπορά των τμημάτων τους σε ολόκληρες περιφέρεις, τα οποία δύσκολα διοικούνται. Ας μη μιλήσουμε δε για την αδικαιολόγητη κατασπατάληση πολύτιμων πόρων.
4) Τέλος η «πανεπιστημιοποίηση» των ΤΕΙ στέρησε από την αγορά εργασίας την ενδιάμεση βαθμίδα των τεχνολόγων, παρασύροντας έτσι στην καταστροφή την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση όλων των κατωτέρων βαθμίδων με ολέθρια αποτελέσματα για την αγορά εργασίας της χώρας μας.
Η Λάρισα μια πόλη που αποτελεί το κέντρο της αγροτικής οικονομίας στην Ελλάδα, μια πόλη η οποία μεταπολεμικά αποτελεί υπόδειγμα όσον αφορά την ανάπτυξη της, είναι ίσως η μόνη πόλη τέτοιου μεγέθους η οποία στερήθηκε ένα πανεπιστήμιο ανάλογο με τις δυνατότητες της, αλλά και τις ανάγκες της . Σαν αντιστάθμισμα στην Λάρισα ιδρύθηκε και λειτούργησε επιτυχώς ένα μεγάλο ΤΕΙ.
Η «κατάργηση» του ΤΕΙ στέρησε τη Λάρισα από ένα δυναμικό τεχνολογικό Ίδρυμα και δημιούργησε στη θέση του ένα παράρτημα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ενός πανεπιστημίου γίγαντα (εξαπλώνεται στην Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα), το οποίο και να θέλει δεν προλαβαίνει να ενδιαφερθεί για τα παραρτήματά του.
Νομίζω ότι είναι καιρός να αρχίσουμε να συζητάμε σαν πόλη το πολύ σοβαρό αυτό θέμα. Τα παρακάτω ιστορικά στοιχεία νομίζουμε ότι είναι σημαντικά για να καταδειχτεί η μεγάλη αυτή αδικία που έγινε στην πόλη μας.
Το 1970 ιδρύθηκαν στην Ελλάδα, με υπόδειξη και χρηματοδότηση της Διεθνούς Τράπεζας τα Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕ). Τα πρώτα ΚΑΤΕ ήταν πέντε ως εξής: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο και Λάρισα. Τα ΚΑΤΕ χαρακτηριζόταν Ανώτερες σχολές και αποτελούσαν μια βαθμίδα μεταξύ της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και του Πανεπιστημίου.
Τα πρώτα τμήματα έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στις τεχνικές ειδικότητες (Ηλεκτρολόγοι, Μηχανολόγοι, πολιτικοί ) και στις αγροτικές ειδικότητες (Φυτικής και Ζωικής παραγωγής). Η ίδρυση των ΚΑΤΕ αποτέλεσε τότε μια ιστορική εξέλιξη για την εκπαίδευση στην Ελλάδα και την τότε κατάσταση της χώρας η οποία απαιτούσε ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης.
Μέχρι τότε αντίστοιχες Ανώτερες σχολές υπήρχαν τα τμήματα του Μικρού Πολυτεχνείου (κυρίως πολιτικοί υπομηχανικοί), τα οποία λειτουργούσαν υπό την εποπτεία του Μετσόβειου Πολυτεχνείου. Επίσης υπήρχαν οι ιδιωτικές Ανώτερες Σχολές, κυρίως στις ειδικότητες Ηλεκτρολόγων, Μηχανολόγων και Ηλεκτρονικών.
Η Επιλογή των πόλεων υποδοχής των πρώτων αυτών πέντε ΚΑΤΕ υποδείχτηκε από την Διεθνή Τράπεζα και αποφασίστηκε από την κυβέρνηση της χούντας. Λόγω της εμπλοκής της Διεθνούς Τράπεζας, τα κτήρια των πέντε πρώτων ΚΑΤΕ έγιναν με σχέδια της διεθνούς τράπεζας και ήταν πανομοιότυπα. Τα κτίρια αυτά χτίστηκαν σε χρόνο ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα. Οι λειτουργία των ΚΑΤΕ ξεκίνησε το 1973 και (πολύ σωστά για τότε) οι φοιτητές εισήχθησαν μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων.
Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε την συμβολή κάποιων σημαντικών προσωπικοτήτων της πόλης οι οποίοι προέρχονταν κυρίως από τον αγροτικό τομέα (ένας από αυτούς είναι ο αείμνηστος Γιώργος Χατζηλάκος) οι οποίοι αγωνίστηκαν να υλοποιηθεί ο αρχικός σχεδιασμός για ίδρυση ενός μεγάλου ΚΑΤΕ στη Λάρισα , στο κέντρο της Αγροτικής και Αγροτοβιομηχανικής οικονομίας! (τότε ήταν στην ακμή τους το εργοστάσιο Ζάχαρης και Χαρτομάζας) . Στο να γίνει το ΚΑΤΕ στη Λάρισα, έπαιξε επίσης πολύ σπουδαίο ρόλο και η παραχώρηση του κληροδοτήματος Αβέρωφ μιας τεράστιας έκτασης δίπλα στην Αβερώφειο γεωργική σχολή, για την ανάπτυξη των σχολών του ΚΑΤΕ. Μάλιστα ή δωρεά περιέχει τον όρο ότι απαιτείται να υπάρχει και να λειτουργεί εκεί έστω μια σχολή του αγροτικού τομέα, με ρήτρα την επιστροφή των εκτάσεων!
Το 1977 οι σχολές μετεξελίχθηκαν σε ΚΑΤΕΕ (Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής – Επαγγελματικής εκπαίδευσης ) . Με αυτό τον τρόπο διευρύνθηκαν οι ειδικότητες και αυξήθηκαν τα τμήματα. Το 1984 τα ΚΑΤΕΕ μετατράπηκαν σε ΤΕΙ και αναβαθμίστηκαν σε πραγματικά τριτοβάθμια τεχνολογικά ιδρύματα, με νόμο ανάλογο (ίδιος στη δομή) με αυτόν των πανεπιστημίων. Στα ΤΕΙ το εκπαιδευτικό προσωπικό είχε προσόντα ανάλογα με αυτά των πανεπιστημίων και θεσμοθετήθηκε η εφαρμοσμένη έρευνα. Από το σημείο αυτό άρχισε η ανοδική πορεία των ΤΕΙ.
Το μελανό σημείο των ΤΕΙ ήταν η διαχρονική υποχώρηση όλων των κυβερνήσεων στα συντεχνιακά συμφέροντα, τα οποία απέτρεψαν την θέσπιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων στα περισσότερα τμήματα των ΤΕΙ. Αυτό ακριβώς το σημείο υπήρξε και η βασική αιτία της τάσης που αναπτύχθηκε στα ΤΕΙ να γίνουν πανεπιστήμια, πράγμα το οποίο τελικά οδήγησε στην κατάργηση τους.
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ιδρύθηκε το 1984 μαζί με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Παρά τις κινητοποιήσεις της τότε δημοτικής αρχής και των φορέων της πόλης το πανεπιστήμιο ιδρύθηκε στο Βόλο. Για να καταλαγιάσουν τις λογικές διαμαρτυρίες της Λάρισας ονόμασαν το πανεπιστήμιο «Θεσσαλίας» με την υπόσχεση ότι οι σχολές θα κατανεμηθούν σε Λάρισα και Βόλο. Η έδρα όμως του πανεπιστημίου ορίστηκε στο Βόλο.
Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε δύο σχολές στη Λάρισα την σχολή επιστημών Υγείας και Μαθηματικών και Φυσικής. Όμως το χειρότερο από όλα ήταν ότι η Γεωπονική σχολή της οποίας η φυσική έδρα έπρεπε να είναι στη Λάρισα πήγε και αυτή στο Βόλο. Η σχολή παιδαγωγικών επίσης πήγε στο Βόλο, ενώ στη Λάρισα λειτουργούσε για πολλά χρόνια η παιδαγωγική ακαδημία, σε δικές της κτηριακές εγκαταστάσεις. Το πανεπιστήμιο με προεδρικά διατάγματα του 1994 και του 2000 επεκτείνονταν συνεχώς στο Βόλο, ενώ η Λάρισα παρέμενε μόνο με το τμήμα της Ιατρικής. Το 2000 παρά τις κινητοποιήσεις της τότε δημοτικής αρχής, το τμήμα πληροφορικής που είχε ιδρύσει ο Γιώργος Σουφλιάς στα πλαίσια της δεύτερης σχολής στη Λάρισα, μεταφέρθηκε και αυτό στο Βόλο. Απλά στη Λάρισα ιδρύθηκε το τμήμα της Βιοχημείας. Τότε το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας επεκτάθηκε με τμήματα στην Καρδίτσα (Κτηνιατρική) και στα Τρίκαλα (Φυσικής Αγωγής).
Το κύριο επιχείρημα σε όλες τις συζητήσεις τότε ήταν ότι η Λάρισα είχε το ΤΕΙ και άρα είναι δίκιο η έδρα του πανεπιστημίου να πάει στο Βόλο. Πράγματι το ΤΕΙ δικαίωσε την Λάρισα καθώς αναπτύχθηκε και από άποψη υποδομών και από άποψη εκπαιδευτική, ερευνητική και επιστημονική και αναδείχτηκε σε ένα από τα πρώτα ΤΕΙ στην Ελλάδα.
Οι πτυχιούχοι που διέπρεψαν όλα αυτά τα χρόνια σε όλη την Ελλάδα αποδίδουν τα εύσημα στο ΤΕΙ Λάρισας. Το 2000 την εποχή που γινόταν μια μεγάλη διεύρυνση των ΤΕΙ, το ΤΕΙ Λάρισας δημιούργησε αρκετά παραρτήματα στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα. Τότε ήταν που οι θεσμικοί παράγοντες του Βόλου (Δήμαρχος Πιτσιώρης και Νομάρχης Σκοτηνιώτης) διεκδίκησαν δυναμικά την δημιουργία παραρτήματος του ΤΕΙ στο Βόλο!!! Το αίτημα τους απορρίφτηκε τότε από την Συνέλευση του Ιδρύματος.
Η Λάρισα ίσως ποτέ δεν εκτίμησε όσο έπρεπε και δεν πάλεψε για το ΤΕΙ όσο για το πανεπιστήμιο. Η κατάργηση του ΤΕΙ και η ενσωμάτωσή του στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στέρησε την Λάρισα από ένα Ίδρυμα το οποίο και το δικαιούται και το χρειάζεται. Αναγκαστικά λοιπόν πρέπει να επανέλθουν οι συζητήσεις για το πανεπιστήμιο στη Λάρισα. Αλλά για αυτό χρειάζεται ένα άλλο άρθρο…
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Σχόλια